Vrijwilliger Rein en zijn verhalenkoffer zorgen voor vrolijk vermaak én verbinding

Rein volgde de cursus ‘Huiskamervoorstelling voor mensen met dementie’ bij Theater Veder, gericht op een kleinschalige groepsactiviteit waarbij ouderen met geheugenproblemen middels theater, muziek en poëzie worden gestimuleerd om contact te maken. Tijdens deze activiteit wordt welbewust het langetermijngeheugen van de bewoners aangesproken, omdat dat nog het langst intact is.

Rein creëert een prettige, herkenbare wereld door bijvoorbeeld liedjes en gedichten te gebruiken uit de tijd dat de bewoners nog jong waren. De inhoud van de koffer haalt oude herinneringen op en daarmee verhalen van vroeger.

Verhalen brengen en halen 
Nadat Rein de bewoners - die hij allen bij naam kent, gezien zijn overige vrijwilligerswerk op deze prachtplek - een warm welkom heeft geheten, begint hij met zijn verhaal:
“Ik moest vanmorgen de zolder opruimen van mijn vrouw. En wat denk je: kom ik deze koffer tegen! De voorwerpen zijn mij niet bekend. Dus ik dacht: ik ga langs de Weidehof, misschien weten jullie wel wat het is. Zullen we samen eens kijken?”

Herkenning: “Dat is lang geleden.”
De knijpkat is het eerste item dat Rein uit de koffer tevoorschijn haalt, met een bijbehorend verhaal over vroeger; het naar bed gebracht worden met deze lichtbron. Een versje voor het slapengaan volgt, wat direct gezamenlijk zonder moeite wordt meegesproken.
Vervolgens pakt Rein een pop van porselein en een lappenpop, en start met zingen van het liedje ‘Ik stond laatst voor een poppenkraam’. Ook dat kennen de ouderen. Een voor een volgen er andere items uit zijn koffer.



Een poëzie album – ‘poezie album’ - uit 1931 en eentje uit 1970, wat destijds alleen vooral voor meisjes was. Rein vertelt hierover dat ze tegenwoordig vriendenboekjes hebben, waar zowel meisjes als jongens in schrijven. Een boek vol sigarenbandjes, die vooral door de jongens gespaard werden. Spullen waar buiten mee gespeeld werd, zoals twee varianten van een tol, knikkers in verschillende maten met verschillende benamingen, een springtouw en schaatsen voor beginners wat ze ‘nekkies’ noemde.

De ouderen genieten zichtbaar van al het moois uit de goede oude tijd. Bij alles hoort een verhaal, liedje en/of versje en dat zorgt voor vrolijk vermaak. 



Soms begint Rein met een vraag waarmee hij de ouderen uitnodigt om met hem mee te denken. Zoals: ‘Hoe leerden we vroeger ook alweer lezen en schrijven?’, waarop het leesplankje volgt. Een van de bewoners giechelt en vertelt een verhaal dat ze wel eens iemands vlecht in het inktpotje deden. Een andere bewoner vertelt dat haar moeder boos werd omdat de inktlap - lapjes stof waarmee je de pen schoonmaakte - er altijd zo vies uit zag. “Dat ding zag er ook echt niet uit!”
Na de vraag ‘Hoe deden we de was ook alweer op maandag wasdag?’ komen het wasbordje, de zeepklopper en het zeepblok van het merk Sunlight op tafel. Het zeepmerk bestaat nog steeds. 

Beeld en geluid
Ook programma’s van de radio of de tv en namen van mensen die hier vroeger een belangrijke rol in speelden, zorgen voor herkenning. Aan de hand daarvan spreken de bewoners zich uit over de tijd van nu; dat volwassenen en zelfs kinderen nu vaak op hun telefoon zitten. “Ik denk altijd, wat zien ze nou op dat barrel?! Naar de televisie kijken is nu ook écht anders." Daar zijn de bewoners het allen over eens. “Vroeger leerde je nog wat van de tv. Het was een speciaal moment, waar je echt voor ging zitten. Nu doen ze tegelijkertijd andere dingen, op meerdere schermen.”

Verbinding
Na een uurtje is het weer tijd om te gaan, want Rein heeft zijn vrouw beloofd dat hij na zijn bezoekje weer verder zal gaan met het ‘opruimen van de zolder’. Mocht hij hier nou nog een koffer tegenkomen (en dat kan gezien de doelgroep na een tijdje weer precies dezelfde koffer zijn), dan komt hij weer langs. En dat willen de bewoners maar al te graag. “Wat een gezellige ochtend. We vonden het hartstikke leuk!”

Dankzij de Veder Methode en de herkenning die door de inhoud van de koffer ontstaat - die zij in het dagelijkse leven vaak niet meer ervaren - voelen de ouderen met geheugenproblemen zich weer thuis. Het gevoel van vervreemding verdwijnt naar de achtergrond en het zelfvertrouwen wordt versterkt. De ouderen stellen zich hierdoor vaak meer open voor contact. Het in groepsverband herinneringen ophalen en delen versterkt daarbij de onderlinge verbinding.


Plezier voor iedereen
Samen met de ouderen en de medewerkers op de diverse locaties zijn wij blij met de bijzondere manier waarop betrokken vrijwilliger Rein middels zijn verhalenkoffer contact maakt met deze doelgroep. En ook met de andere manieren waarop hij zich vrijwillig inzet, zoals met het organiseren en begeleiden van een muzikale bingo of met een helpende hand bieden bij andere evenementen. Ontzettend waardevol, onze dank is groot!

Rein zelf haalt veel plezier en voldoening uit zijn vrijwilligerswerk. En ook dat vinden wij belangrijk.
Rein: “Ik blijf ermee doorgaan zolang als ik het kan.”


Verhalenkoffer op jouw locatie (huiskamer 6-10 personen)
Wil jij de ouderen met dementie op jouw locatie ook graag verblijden met een bijzonder bezoekje van Rein en zijn verhalenkoffer? Dat kan! Neem dan contact met hem op via: zwaluwstraat4@quicknet.nl